Treći svjetski rat je definitivno počeo i uveliko je u toku. Širom evroazijske kopnene mase bukte sukobi a novi počinju gotovo na sedmičnom nivou. Ukrajina – Rusija, Jermenija – Azerbejdžan, opkoljavanje Tajvana, umalo početak sukoba na Kosovu prije nekoliko dana, novi obračun Izraela i Palestine, samo su jedan od dokaza da je svijet kakvog smo poznavali prije svega nekoliko godina otišao u nepovrat.
Gurnuvši u međusobni savez Rusiju, Indiju i Kinu svojom agresivnom spoljnom (geo)politikom, SAD su udarile temelje kraja unipolarnosti i svoje planetarne dominacije. Niksonova Triangularna diplomatija i pojedini majstorski diplomatski manevri SAD iz „onog“ perioda, dokaz su drastičnog pada kvaliteta današnjeg američkog državništva.
Šta nas uči istorija?
Istorija nas je naučila da svaki put kada velike sile ojačaju do te mjere da u nekom trenutku postanu, ili pokušaju postati svjetski policajci, doživljavaju krah moći zbog prenaprezanja jer, moć kao moć uvijek biva ograničena od strane rivala – na ovaj ili onaj način. Stari Egipat, Atina, Persija, Rimska imperija, Franačka država, Vizantija, Španija, Napoleonova Francuska, Velika Britanija, Osmansko carstvo, Austro-Ugarska, Njemačko carstvo, Treći Rajh ali i mnogi drugi primjeri dokaz su propasti imperija koje su se u jednom trenutku svog postojanja činile nepobjedivim i smatrale da će vladati vječno.
Trenutno se nalazimo u periodu kada dolazi do kraja dominacije još jedne velike svjetske imperije ali razlika u odnosu na ranije periode jeste što nivo tehnološke razvijenosti nikada nije bio toliko visok kao danas, niti je na kocki bilo toliko toga što se može izgubiti.
Bolji poznavaoci istorije će vrlo lako napraviti paralelu između perioda nakon odlaska sa vlasti diplomatskog i političkog genija Bizmarka. Tada, Ugovor o reosiguranju iz 1887. sa Rusijom nije produžen, Njemačko carstvo i Austro-Ugarska postali su strašno nervozni, blokovske podjele i stvaranje novih savezništava je dobilo na zamahu baš kao i trka u naoružavanju, da bi sve kulminiralo hicem u Sarajevu posle čega počinje čuvena Julska kriza. Tog trenutka, povratka nazad, više nije bilo, a vojna paklena mašina Velikog rata ubrzo je počela da melje sve pred sobom!
Atmosfera na međunarodnoj areni tada i danas, uopšte se ne razlikuju. Jedina razlika je što je brzina protoka vremena i razvoja događaja danas mnogo brža nego tada, što je i razumljivo.
Treći svjetski rat i Balkan
Nažalost, naše domaće usijane glave teško da će, ponajviše zbog borbe za vlastite pozicije, ostati imune na „prilike“. Ako samo u jednom trenutku osjete da su im ruke za pokretanje novog rata odriješene, ne treba ni trenutka sumnjati da će takvi kakvi su, iskoristiti šansu za poticanje novih stradanja, a onda će, iz udobnosti vlastitog doma, posmatrati patnje običnog, malog čovjeka.
Naši građani, i jedni i drugi, i treći, onaj zdravi dio njih, jedina su nada da u opštem globalnom haosu u kojem živimo možemo sačuvati naše prostore od pakla stradanja u kakav su gurnute brojne zemlje.
„Ljudi koji ne vuku pouke iz istorije, osuđeni su na to da vječno ostanu djeca“ – Ciceron.
Naslovna foto: Logično.com