Nasilje podrazumeva ispoljavanje agresivnog ponašanja. Takvo agresvno ponašanje može biti nastavak koninuiranog niza događaja, te shodno tome, nasilje je cilj samo po sebi. Takođe nasilje kao vid agresivnog ponašanja se može preduzimati kako bi se određeni cilj ostvario nakon agresivnog ponašanja, te se nasiljem može težiti dodatnim novčanim prihodima, slavi, ali nažalost i egzistenciji.
S obzirom na decenijsku aktuelnost pitanja nasilja u određenim društvenim grupacijama, a pre svega među aktivnim deklarisanim simpatizerima najtrofejnih sportskih klubова na teritoriji Republike Srbije, od izuzetnog je značaja ukazati na uzroke ali i mogućnosti prevencije nasilnog ponašanja kod ovih društvenih grupacija.
S obzirom na činjenicu da su navijači kao aktivni deklarisani simpatizeri sportskih klubova društvene grupacije koje se često predstavljaju kao delovi društva u okviru kojih je povećana stopa kriminaliteta, potrebno je ukazati na uzročnu vezu između sporta i takvog devijantnog ponašanja. Teoretičari navode da je sport jedina društvena pojava u kojoj su akti nasilja, međusobne agresije ne samo dozvoljeni već u nekim sportovima su sami po sebi cilj. Navijači koji prisustvuju sportskim takmičenjima podržavaju različite oblike nasilja koji bi se u svakodnevnom životu smatrali kažnjivim, šta više, na našim sportskim igralištima , često se može čuti žaljenje ukoliko prilikom zaustavljanja protivničkog igrača u ostvarivanju sportskog cilja, ne dođe do nanošenja teških telesnih povreda.
Činjenica da se navijači opredeljuju za jedan od sportskih klubova koji simpatišu, odnosno za koji navijaju dovodi do stvaranja osećaja pripadnosti društvenoj grupaciji koja navija za isti klub, ali takođe stvara i agresiju prema navijačima drugih klubova, te shodno potrebi za zaštitom, sopstvene grupe kojoj pojedinac pripada neretko dolazi do agresivnog ponašanja prema članovima drugih grupa. S obzirom na polarizaciju navijača ,na manje klubova u Republici Srbiji, koji imaju podršku otuda jedan ovakav uzrok za agresivnim ponašanjem postaje očigledan s obzirom na težnju ostvarivanja društvene prevlasti jedne ili druge velike grupacije.
Često se ukazuje na to da je neadekvatno delovanje pripadnika ministarstva unutrašnjih poslova uzrok koji dovodi do nasilja na sportskim priredbama. Međutim, moglo bi se reći i suprotno, prisustvo članova ministarstva unutrašnjih poslova izaziva potrebu za dodatnom agresijom, s obzirom na psihološko dejstvo takvog ponašanja u smislu da se smatra da je upravo agresivno ponašanje otpor prema vlasti.
Da su sportski tereni mesta koja sama po sebi dovode do agresije, najbolji pokazatelj su nam istorijske činjenice, kao i opšte poznate gladijatorske borbe u Starom Rimu. Nasilje na sportskim priredbama može se manifestovati na više različitih načina, a najučestaliji su svakako verbalno vređanje kao i ugrožavanje opšte sigurnosti.
S obzirom na važnost koje ovakve društvene grupacije u bezbednosnom smislu imaju za jedno društvo, postoji potreba za ostvarivanjem prevlasti u okviru ovakvih grupa shodno potrebi da svaka društvena zajednica ima svog nosioca odnosno lidera. Upravo u ovom razlogu, dolazi i do čestih sukoba unutar same jedne grupe, a kako bi određeni pojedinac ostvario određeni interes i došao na čelo te grupe, što sa sobom nosi i niz drugih privilegija, postoji potreba za nizom drugih radnji koje su zakonom predviđene kao krivična dela. Ponašanja jednog pojedinca unutar društvene zajednice i individualno ponašanje istog subjekta sami po sebi nisu isti.
Promene koje se događaju u okviru same grupacije brojne su, stoga, neretko dolazi i do konzumiranja nedozvoljenih sredstava, koje za posledicu imaju niz krivičnih dela, od kojih se neka svakako odnose i na nasilno ponašanje ukoliko se lice tokom sportskog događaja, nalazi pod dejstvom takvih supstanci. Nisu svi sportski događaji jednako podložni riziku, u smislu opasnosti da će se u okviru njih dogoditi određeno krivično delo. Sportovi čiji su većinski simpatizeri pripadnice ženskog roda, u daleko manjoj meri predstavljaju bezbednosni rizik. Važnost događaja, u smislu značaja samog događaja za ostvarivanje sportskih ciljeva simpatisanog kluba, ali i oni događaji kada je na drugom kraju sportskog igrališta, tradiconalni, istorijski rival ili protivnik, u velikoj meri povećavaju bezbednosni rizik.
To su pre svega oni mečevi kada se naša reprezentacija takmiči protiv reprezentacija država, prema kojima postoji opšta negativna slika u našoj društvenoj zajednici.
Preventivne mere
Kada govorimo o preventivnim merama, nešto što bi u bitnoj meri doprinelo smanjivanju nasilja u okvirima samog sportskog igrališa ali što ne mora dovesti do smanjivanja opšteg kriminaliteta među navijačkim strukturama društva , jeste mera obaveznog sedanja u sportskom objektu. Sportski klubovi shodni potrebi kontinuiranog rasta popularnosti, kao i potrebi za većim brojem navijača, što doprinosi ostvarivanju sportskih ali i ekonomskih interesa, trebaju da razvijaju posebne veze sa najmlađim navijačima, stvarajući kod njih svest o sportu na način da će im prenositi sve vrline koje sport sam po sebi donosi, te na takav način, delujući u suprotnosti sa onim posledicama koje sport sam po sebi može doneti ukoliko se društvo ne stara o tome na adekvatan način.
Različiti stručnjaci ukazuju i na potrebu odigravanja sportskih mečeva u večernjim časovima, s obzirom da niža temperatura u spoljašnjim okolnostima dovodi do manje agresivnog ponašanja.
Nasilje na sportskim priredbama veliki je problem ne samo našeg društva već i mnogih drugih. Uzroci nasilja na sportskim priredbama su mnogobrojni , međutim postoji dosta kvalitetnih primera uporedne pravne prakse kojima je ovaj problem na efikasan način rešen. Sport je nešto što može na vrlo kvalitetan način delovati na maloletna lica, međutim neodgovarajuća kontrola uzročnih faktora nasilja, može delovati loše kako na maloletna lica tako i na ostala lica. Takođe može i promeniti karakter koji sport ostvaruje u društvenom sistemu.
Naslovna foto: Blic
Serbian